Кері қайту

Тұрмыстық аллергия

Тұрмыстағы аллергия кез келген затқа пайда болуы мүмкін, бірақ көбінесе ол аллергиктердің нағыз жауы болып табылатын үйдегі шаңға пайда болады. Үй шаңы әрқашан дерлік бар болуы мүмкін көптеген аллергендерден тұрады және ағзаға олардың енуіне жауап ретінде аллергиялық реакция болады. Аллергия - бұл ағзаның әртүрлі заттарға (аллергендерге) жоғары сезімталдығы. Аллергенмен алғаш рет байланысқа түскен кезде ағзаның сезімталдығы (сенсибилизация) орын алады - аталған аллергенге қатысты ағзаның өзгеруі және жоғары сезімталдығының артуы. Бұл аллерген сезімтал ағзаға қайтадан түскенде аллергиялық реакция пайда болады - ағзаның аллергенге (аллергиялық реакция болғанда ол антиген деп аталады) жабыса отырып, оны ағзадан шығаратын антиденелер түзуі.

Аллергиялық реакциялар әртүрлі болуы мүмкін, терідегі бөртпеден бастап анафилактикалық шокқа дейін.

Тұрмыстық аллергендер

Олардың арасында басты рөлді үй шаңы атқарады. Бұл шаң бөлшектері (киімнен, төсек-орын жабдығы және т.б.), саңырауқұлақ (дымқыл бөлмелерде), үй жәндіктерінің бөлшектері (қандала, кене) кіретін, құрамы жағынан күрделі аллерген. Бұл аллергендер көбінесе тыныс алу жолдарының аллергиялық ауруларын тудырады - шаң-тозаң аллергиясын. Бір жәндікке сезімталдығы бар адамдарда әдетте осы топқа жататын басқа жәндіктердің аллергендеріне де реакция пайда болады.

Соңғы кезде аквариум балықтарын тамақтандыруда кеңінен пайдаланылатын және тыныс алу мүшелерінің аллергиялық ауруларының себебіне айналып отырған дафниялардың әртүрлі түрлерінің антигендеріне ерекше мән берілуде.

Үйдің шаңына тұрмыстық аллергия

Микроскопиялық кенелер шаңның ең белсенді әрекеттегі бастамасы болып табылады.

Үй шаңынан кенелердің елу түрін табуға болады, сонымен бірге 1г үй шаңында бірнеше мың кене болуы мүмкін. Үй шаңында сонымен қатар бактериялар (мысалы, стафилококктар), зеңдер мен басқа саңырауқұлақтар және т.б. болады.

Шаңға аллергия кезінде жиірек реагин деп аталатын, E (IgE) класы иммуноглобулиндеріне жататын антиденелердің түзілуімен өтетін жедел типтегі аллергиялық реакциялар пайда болады. Реагиндерді тиісті аллергенмен (антигенмен) біріктіргенде бұл жасушалардан аллергенмен байланысқа түскеннен 15-20 минуттан кейін аллергиялық реакцияның пайда болуына әкелетін медиаторлар (мысалы, гистамин) бөлінеді.

Үй шаңын жұту кезінде пайда болатын жедел типтегі аллергиялық реакциялар бронх демікпесі, есекжем, Квинке ісігі, аллергиялық тұмау, конъюнктивит түрінде көрініс табады. Баяу типтегі аллергиялық реакциялар сирек пайда болады - дерматиттер мен экземалар. Бұл аурулардың дамуында иммундық жүйенің тұқым қуалайтын жетілмегендігі ерекше мәнге ие - сыртқы факторлардың әсерінен аллергиямен жауап берудің жоғары қабілеті. Бұл күйді атопия деп атайды.

Шаңға аллергия жыл бойы өтуімен ерекшеленеді, кейде жазда аллергеннің ауада минималды концентрацияда болуына байланысты денсаулық жағдайының жақсаруы байқалады. Асқыну қыркүйек-қазан аралығында шаң кенелерінің көбею кезеңіне байланысты болуы мүмкін.

Шаң аллергиясы аллергенмен байланыс тоқтаған кезде айқын ремиссиялармен (асқынулардан тыс күйлер) сипатталады. Созылмалы респираторлық аурулар мен бактериалдық аллергиялардың бірігуі сирек кездеседі.

Тұрмыстық аллергиялар диагностикасы

Тұрмыстық аллергия диагнозы бұрын тұрмыстық аллергияны анықтайтын аллергиялық диагностикалық тері сынамаларының көмегімен қойылатын. Бірақ бұндай тестілер жалған оң немесе жалған теріс нәтижелер беруі мүмкін. Оған қоса олар 5 жасқа толмаған балаларға көрсетілмеген және анафилактикалық шокқа дейін ауыр аллергиялық реакциялар тудыруы мүмкін. Сондықтан теріңізді тестілеуден өткізу тек қана мамандандырылған емдеу мекемелерінде және аурудың асқынудан тыс кезінде аллергологтың бақылауында ғана мүмкін.

Аллергендерге қарсы антиденелерді - спецификалық Е иммуноглобулиндерін анықтауға арналған қан талдаулары анағұрлым дәл болып табылады.

Аталған зерттеуді кез келген жаста, аллергиялық аурудың асқынуы болу-болмауына қарамастан өткізуге болады. Сіз ОЛИМП зертханалар желісінде шаң, кенелер, үй құстары, мысықтар, иттер, кеміргіштер, балықтардың жемі негізгілері болып табылатын барлық тұрмыстық және жануарлар аллергендері бойынша тексеруден өте аласыз. IMMULITE 2000 XPI (Siemens, АҚШ) автоматты талдағышының арқасында спецификалық Е иммуноглобулиндерін анықтауға арналған талдау жылдам және денсаулыққа ешбір қауіпсіз орындалады!

Тұрмыстық аллергияларды емдеу

Тұрмыстық аллергияларды емдеу ең алдымен үй шаңымен, жануарлармен байланысты үзумен байланысты. Егер де бұл байланысты толығымен үзу мүмкін болмаса, онда жыл бойы жалғасатын спецификалық (аллергия тудырған аллергенмен) гипосенсибилизация жүргізіледі – ағзаның аллергенге сезімталдығын аллергендердің сығындыларын біртіндеп дозасын арттыра отырып, ағзаның нақты бір аллергенге қатысты аллергиялық бейімделуін төмендететін тері асты инъекциясын енгізу арқылы төмендету.

Тұрмыстық аллергия пәтердегі тұрмыстық жағдайды өзгерту және тәртіпті сақтаудың көмегімен қол жеткізілуі мүмкін аллергеннен толық оқшаулануды талап етеді.