Кері қайту

Альфа-1-антитрипсин тапшылығы-байқалмайтын мәселе

Егер Мәселе қозғалмаса, бұл оның жоқ екенін білдірмейді. Өкінішке орай, мұндай жағдай біздің аймақта альфа-1-антитрипсин ферментінің жетіспеушілігін диагностикалаудың болмауымен дамыды. Батыс елдерінде бұл патологиялық жағдайды зерттеу қарқын алуда, бірақ ТМД елдерінде бұл мәселе енді ғана айтыла бастады.

Сонымен, альфа-1-антитрипсин (А1АТ) – бауыр ақуызы, оның жетіспеушілігі органның құрылымдық бірліктерінің-альвеолалардың бұзылуына байланысты өкпе функциясының бұзылуымен көрінеді, нәтижесінде CОӨА дамиды.

COӨА-өкпенің созылмалы ауруы, олардың жұмысының төмендеуімен, "өлі" ауа кеңістігінің ұлғаюымен сипатталады (эмфизема).

COӨА белгілері:

  • Ентігу
  • Патологиялық қақырықты шығару (сілекей мен шырыш қоспасы)
  • Тұншығу ұстамасы бар созылмалы жөтел
  • Физикалық белсенділіктің қиындауы
  • Сырылдар

"Салауатты Отан" медициналық қауымдастығының деректері бойынша Қазақстанда созылмалы обструктивті өкпе ауруымен (СОӨА) ауыратын кемінде 200 мың адам бар. Бұл аурудың таралуы Қостанай, Қызылорда, Алматы және Оңтүстік Қазақстан облыстарында ерекше. Еуро-Азия респираторлық қоғамында төмендегілер айтылды:

"COӨА - өлім-жітімі өсе беретін жалғыз ауру!» 

А1АТ жетіспеушілігінің екі себебі бар:

  • А1ат кодтайтын геннің ақауы орташа есеппен 2000-нан 1-науқаста кездеседі
  • Ақуыздарды синтездеу қабілетінің төмендеуіне әкелетін бауырдың зақымдануы

Қалай болғанда да, нәтиже-қандағы а1ат ақуызының концентрациясының төмендеуі және оның өкпе тіндерін бұзатын арнайы протеаза ақуыздарын әсерсіздендіру қабілетінің бұзылуы.

Осылайша, а1ат тапшылығы ӨСОА дамуының маңызды патогенетикалық буыны болып табылады, өкінішке орай, Қазақстанда емдеуді тағайындау кезінде бүгінгі күні ескерілмейді. 

Қандағы А1АТ деңгейін білу не үшін керек?

Біріншіден, егер науқас өкпе ауруларының қауіп факторларына ұшырамаса (45 жасқа дейін, темекі шегу, зиянды өндірісте жұмыс істеу және т.б.), бірақ ӨСОА белгілері пайда болса (жоғарыдан қараңыз), онда қандағы А1АТ деңгейі қандағы осы ақуызды арттыруға бағытталған терапияның көрсеткіші болуы мүмкін. Бұл аурудың даму жылдамдығын айтарлықтай төмендетуге көмектеседі.

Екіншіден, егер COӨА-мен ауыратын науқаста қатар жүретін бауыр патологиясы болса, онда бұл өкпе ауруының барысын нашарлатады. Егер бұл жағдайда қанда а1ат тапшылығы анықталса, онда ӨСОА-ны тиімді емдеу үшін бауыр қызметін қалпына келтіру қажет болады.

Қорытындылай келе, медицинаның ғылыми-практикалық секторын дамыту Қазақстан бір орында тұрмайтынын, бірақ әлемдік денсаулық сақтау стандарттарының үздік дәстүрлерін белсенді дамытып, қабылдайтынын атап өткен жөн. Жақында «ОЛИМП» КДЗ-де A1AT зерттеуін енгізу COӨА-мен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасын жақсартуд жолындағы тағы бір қадамы болды!

Назар аударыңыз! Альфа-1-антитрипсин тапшылығын диагностикалау "ОЛИМП" КДЗ желісінің кез-келген емдеу бөлмесінде қолжетімді.