«Сүтке аллергия» пакеті (альфа-лактоальбумин, сүт nBos d 4, f76; бета-лактоглобулин, сүт nBos d 5, f77; казеин, сүт nBos d 8, f78)
Сиыр сүтіне аллергия тағамдық аллергияның, демікпенің, аллергиялық риниттің және анафилаксияның жалпы себебі болып табылады.
Аллергокомпонентті диагностиканың негізі аллергендердің табиғи жоғары тазартылған және рекомбинантты молекулаларын, яғни олардың жеке аллергокомпоненттерін пайдалана отырып, молекулалық деңгейде аллергендерге сезімталдықты анықтау болып табылады.
Бұл зерттеуді жүргізудің 2 негізгі артықшылығы бар:
- Аллергокомпоненттік диагностика нағыз сезімталдықты айқыш-реактивтілікке байланысты сезімталдықтан ажыратуға мүмкіндік береді. Бұл деректер аллергия көздерін анықтауға көмектеседі: бір жалғыз, бірнеше жақын туыстық немесе көптеген әртүрлі.
- Молекулалық аллергодиагностика арандатушылық сынақтардың қажеттілігін жояды және аллергендермен байланысын жоюға қатысты нақты ұсыныстар беруге мүмкіндік береді.
Аллергенді заттың құрамына аллергендер ретінде әрекет ете алатын бір емес, бірнеше ақуыз компоненті кіреді:
Мажорлық аллергокомпоненттер – бұл негізгі аллергенді молекулалар, оларға антиденелер осы қайнар көзге жауап беретін популяциядағы емделушілердің жартысынан көбінде – 50%-ында кездеседі. Олар ыстыққа төзімді және иммуногенді болып табылады. Көлемі бойынша ірі және осы аллергенде көп мөлшерде болады.
Минорлық - бұл кішігірім, анағұрлым ұсақ және аз иммуногенді аллергенді молекулалар, олар аллергеннің құрамында әдетте аз мөлшерде болады, бірақ көптеген әртүрлі аллергендерде де болады, кейде бір-бірімен тығыз байланысты емес, айқыш-аллергияны қамтамасыз етеді. Яғни, таралуы 50%-дан асатын аллергендер мажорлық, ал 10%-дан азы минорлық деп аталады.
Сиыр сүтіне аллергия балалық шақта тағамдық аллергияның, демікпенің, аллергиялық риниттің және анафилаксияның ең көп тараған себебі болып табылады. Жас балаларда сүт аллергиясының таралуы шамамен 2% құрайды. Сиыр сүтіне жоғары сезімталдық ересек кезеңде де сақталуы мүмкін. Сиыр сүтінде 40-қа жуық ақуыз аллергені бар. Аллергенді ақуыздар екі фракцияға бөлінеді – казеиндер (сүт ақуыздарының 80%) және сарысу ақуыздары (сүт ақуыздарының 20%). Сүтке аллергиясы бар емделушілердің көпшілігі сүттің бірнеше компоненттеріне сезімтал.
Альфа-лактальбумин (nBos d 4) сүт сарысуындағы ақуыздардың шамамен 25% құрайтын негізгі сүт аллергені болып табылады. Ол сүт бездерінің секреторлық жасушаларында лактоза синтезіне жауап беретін галактозилтрансфераза ферментативті жүйесінің реттеуші құрамдас бөлігі болып табылады. α-лактальбумин ыстыққа ішінара сезімтал болып табылады.
Іс жүзінде, Бета-лактоглобулин (nBos d 5), Bos d 8, казеинмен қатара, аллергиямен ауыратындарда IgE-жанама реакциялардың көпшілігін тудыратын аллерген, ыстыққа сезімтал болып келеді. Сиыр сүтіне аллергияның асқазан-ішек түрінен зардап шегетін емделушілерде β-лактоглобулинге тән IgE жиі кездеседі.
Бұқа сарысуы альбумин (Bos d 6) - сиыр сүтінің негізгі сарысу ақуызы, сонымен қатар сиыр еті мен сиыр плазмасында кездеседі. Осылайша, Bos d 6-ға сезімтал сүтке аллергиясы бар емделушілерде сиыр етіне аллергия болуы мүмкін. Bos d 6 жүйелік реакциялар қаупінің белгісі, мысалы, жасанды ұрықтандыру және жасушалық терапия жүргізу кезінде, сондай-ақ құрамында альбумин бар орталарды инфузиялауды қамтитын басқа рәсімдер кезінде. Сарысу ақуыздары өте термолабильді, сондықтан қызған кезде жойылады.
Казеин (nBos d 8) сүт пен сүт өнімдерінде, әсіресе ірімшікте, сондай-ақ құрамында сүт бар басқа тағамдарда кездеседі. Тіпті балалар тағамына арналған жоғары гидролизденген сүт қоспаларында аллергенді казеин қалдықтары болуы мүмкін. Казеин «сүтсіз» тағамдарда бөлінбеген қалдық сүт ақуыздары түрінде болуы мүмкін. Казеин «сүтсіз» деп аталатын тағамдарды жейтін емделушілерде аллергиялық реакциялардың себебі болуы мүмкін.